Atatürk’ün ordusunda belirli siyasi ayrışmalar geçerli değildir. Askerlerin siyasal tercihleri genellikle belli ideolojilerden çok, belirli kurumlara ve belirli olaylara yöneliktir. Askerlerin kendine özgü yaşam koşulları ve eğitim sistemi vardır ve siyasi ideolojilerin benimsenmesine izin vermez.
Siyasi popülizmle Cumhuriyetin kuruluş felsefesini yok sayarak savrularak, Anayasanın yok sayıldığı dönemde, Cumhuriyet tarihinin en özgürlükçü Anayasasını 1960’da Türk halkına kazandıran Atatürk’ün ordusu askerlerdi. Maalesef 20 yıl sonra 12 Eylül 1980 darbesi ile Atatürk’ün tüm kurumlarını yok ederek, Atatürk’ün vasiyetini bile çekinmeden çiğneyen de gene aynı askerlerdi.
Atatürk Ulusal kurtuluş savaşını verdiği dönemde dayandığı en büyük güç kuşkusuz ordu idi. Fakat ülkeyi orduya dayanarak yönetmedi. Hep ordu siyaset ilişkisini ayrı tuttu. Atatürk Cumhurbaşkanı olduktan sonra halkın karşısına hep sivil kıyafetle çıkmıştır. Geri kalmış ülkelerde ordunun genellikle seçkin, ayrıcalıklı sınıfın tekelinde olduğu görülür. Oysa Türk ordusu için bu geçerli değildir.
Askeri eğitimlerin ücretsiz ve yatılı olması, dar gelirli ailelerin çocuklarının orduya katılmaları sağlanmıştır. Bu da halkın her kesiminin vatan bilincini, Demokrasinin özümsenmesini, yurttaşlık bilincini oluşturmuştur. Türk ordusunun her askeri darbesinden sonra kışlasına çekilmesine yabancılar hep şaşırmış lardır. Halbuki Türkiye’de her askeri cunta Atatürk’ü ve Kemalizm’i dışlamadan kalıcı bir askeri yönetim kuramaz. Buna, Orduyu oluşturan vatan evlatları müsaade etmez, cuntacılardan desteğini çeker. Bu da Kemalizm’in erdem ve başarısıdır.
Askeri darbeler hazırlanan ortamlarda gerçekleşir. Ülkelerin değişen özelliklerine göre yani; Ülke bütünlüğü tehdit altında mı? Sivil siyaset sorunlarla başa çıkabiliyorlar mı? Yoksa halkın sivil siyasete güveni yok mu? Ordu siyaset geleneğinde aşırı uyumsuzluklar gibi daha birçok ulusal risklerden dolayı ordu ihtilaller yapmıştır. Aslında darbeleri sorunlar da yaratmaz. Sivil iktidarların sorunlarla baş edemeyecekleri ve sorunların yeterince bilincinde olmadıkları inancı yaratır.
Her askeri darbe aslında demokrasiye, milli iradeye vurulan darbedir. Ordunun Ülkeyi korumak ve kollamakla görevi vardır. Burada aslolan Atatürk’ün kurmuş olduğu tüm halkı kucaklayan, Laik sosyal hukuk devleti olan, Türkiye Cumhuriyetinde görev yapan siyasi iktidarların halkın sorunlarına duyarlı olması, Atatürk’e ve Kemalizm’e sahip çıkması ilkelerinden ayrılmamalıdır.
17 Mart 2025
News
